Het mentoraat in het kader van onze gezamenlijke oproep met rekto:verso is van start! Rekto:verso-redacteur Johannes De Breuker begeleidt Valérie Boiten bij het herschrijven van haar essay ‘ Lijden en lachen onder de ijskap van de macht’.

‘Machthebbers zijn bang voor humor omdat ze het zelf niet hebben,’ stelt de Turkse cartoonist Ercan Akyol. Maar is dat wel zo? Het Syrische regime demonstreert dat het omgekeerde net zo waar kan zijn: dictators kunnen de schaarse ruimte voor humor opeisen en met een grimmige vrolijkheid overnemen. De machthebber zet de machteloze te kijk. De aanname dat humor dictators in hun hemd kan zetten (’to defy a dictator, send in the clowns’) lijkt dus te eenvoudig. Wie onder een autoritair bewind leeft zal niet zo gauw de confrontatie met de macht opzoeken. En wie dat wel doet, moet op tijd terug onder het maaiveld duiken. In dit soort context wijst een politiek gedurfde mop eerder op een gevoel van spanning en onrust in de maatschappij. Het plezier dat je kan horen in de daaropvolgende lachbui, of een voorzichtiger gegniffel, helpt om die spanning even te ontzenuwen, al was het maar in het contact tussen twee mensen. Maar altijd is er een soort guerilla-oorlog aan de gang, waarbij tirannieke gezagvoerders maar al te graag even komen meelachen en het spel heroveren.

Boiten studeerde taal- en letterkunde en Europese studies. Ze werkt bij een internationale stichting rond het model van de kringloopeconomie, waarin materialen maximaal worden gebruikt en ecosystemen worden hersteld. Ze schrijft voornamelijk essays, onder meer over meertaligheid, geloof en microgeschiedenis. Ze woont in Brussel.

De Breuker studeerde Taal- en letterkunde en Filmstudies en Visuele Cultuur. Hij is kernredacteur van rekto:verso, filmcriticus voor onder andere Knack Focus en maakt daarnaast onderdeel uit van de redactie van De Nieuwe Garde.