In juni publiceerde De Optimist Maria Kagers essay ‘Mijn grootvader en James Joyce. Over de kunst van het kapotlezen’. Kager en haar mentor Martien Bos blikken terug op het Nieuwe Garde-begeleidingstraject.

‘De eerste versie van mijn essay meanderde nog te veel en was te particulier. Omdat het over mijn grootvader ging was het voor mij erg persoonlijk; met behulp van Martien is het gelukt (vind ik) om het autobiografische te overstijgen,’ merkt Kager op.

‘Ook is het dankzij Martiens commentaar scherper geworden. Martien spoorde me aan om de inzet te vergroten, om voor mezelf een duidelijke hoofdvraag te formuleren, en om de tegenstellingen tussen de twee manieren van lezen – die van de liefhebber en die van de literatuurwetenschapper – verder uit te diepen. Ik vind zelf dat het eindresultaat een stuk beter is dan de eerste versie en heb veel geleerd van de samenwerking met Martien. Hij legde nooit zijn mening op maar probeerde mee te denken met wat ik met mijn essay wilde. Ook was ik blij dat Martien, net als ik, een veellezer is met een indrukwekkende boekenverzameling, en we tussen de bedrijven door over boeken konden praten en leestips konden uitwisselen.’

Bos:

‘Bij het lezen van de eerste versie van “De kunst van het kapot lezen” waren twee dingen me meteen duidelijk: Maria kan erg aanstekelijk schrijven, en haar grootvader moet voor iemand die van lezen houdt een ongelooflijk inspirerend figuur geweest zijn. Eigenlijk was deze eerste versie al het publiceren waard, maar ik wilde met Maria onderzoeken of er geen problemen in voorkwamen die nu al te terloops aan bod kwamen en die meer mensen zouden aangaan dan alleen Joyce-lezers. Het lag voor de hand te concentreren op twee verschillende manieren van lezen, ook al viel te voorspellen dat er niet één manier als de beste naar boven zou komen drijven. Het praten over een hoofdvraag is misschien een wat schoolse exercitie, maar het hielp wel: daarmee werden de afbakening en insteek van het essay steeds duidelijker. Zo gortdroog als het nu waarschijnlijk allemaal klinkt, zo helder en prikkelend werd de uiteindelijke tekst. Geen verrassing voor iedereen die bekend is met Maria’s kennis over en enthousiasme voor de Joyce-wetenschap.’

Benieuwd naar het essay? Je leest het op de website van De Optimist.