Drie vrouwen wandelen op een rij. Ze hebben de armen in elkaar gehaakt en kletsen kwetterend en luidruchtig. Erachter twee puberende meisjes, die allebei kijken alsof ze zich te goed voor dit gezelschap voelen, en een pokdalige jongen, nors turend op zijn telefoon. Een tweetal jonge kinderen en een zo te zien jonge vader die nog voldoende energie heeft om zich volledig in het spel te storten, doen het zand van de kleine weggetjes naast het duinpad vrolijk opstuiven. Ik haal het gezelschap in als een schaduw. Bij onverwacht oogcontact krul ik mijn lippen beleefd en richt daarna resoluut mijn ogen op de zee in de verte. Een aardig eind voorop loopt een man van middelbare leeftijd. Zwijgend, zijn handen gevouwen achter zijn heupen. Hij lijkt geen connectie te maken met zijn krioelende gevolg, loopt kalm maar stevig in zijn eigen pas. De ene vrouw port met haar ellenboog in de zij van wat heel goed haar zus zou kunnen zijn, en wijst. ‘Typisch een vent,’ hoor ik haar grinnikend zeggen.

Ik passeer de man, kijk opzij. Ik wil glimlachen, een kort moment van begrip delen. Ik zie ons daar lopen, twee haastig voortstappende wandelaars die de herrie van onze medemens proberen voor te blijven. De man beantwoordt mijn lach een fractie te laat: in een split second pik ik zijn oorspronkelijke blik op. Verwondering en bezorgdheid, vermengd met iets wat lijkt op lichte argwaan. Achter me hoor ik diezelfde vrouwen net verstaanbaar over me mompelen.

*

Twee van mijn favoriete jeugdboeken, Kruistocht in spijkerbroek van Thea Beckman en Alleen op de wereld van Hector Malot, gaan over jongens die alleen de wijde wereld in trekken. Beide hoofdpersonen raken, zij het onvrijwillig, verzeild in een verhaal vol zwerftochten, vreemd gezelschap en ruige natuur. We noemen dit soort verhalen niet bedreigend of gevaarlijk, maar avontuurlijk. Bij avontuur hoort spanning, onbezonnenheid, het nemen van risico’s. We verwachten dat alles, ondanks de nodige kleerscheuren, goed komt en dat komt het ook.

In beide boeken sterven mensen. Bedrog, geweld, verraad en gevaar zijn aan de orde van de dag. Maar dat is oké in dit narratief: de hoofdpersonen zijn niet per se het slachtoffer, ze zijn vooral de held. Ze komen uit hun avontuur vol levenslessen, met nieuw verworven spierballen en spannende verhalen. Ook in het echte leven kan een solitair bestaan leiden tot grote inzichten en opvallende hoogtepunten. Isaac Newton en Abraham Lincoln worden herinnerd om hun stille karakter in combinatie met een groot denkvermogen. Steven Spielbergs creativiteit wordt vaak in één adem genoemd met zijn (zelfverklaarde) introverte karakter. Bill Gates, Mark Zuckerberg en Larry Page zijn misschien in zichzelf gekeerd, maar dit verklaart volgens hen ook hun technische talent. En Albert Einstein zou zelf gezegd hebben: ‘The monotony and solitude of a quiet life stimulates the creative mind.’ Zonder je af, en het avontuur vindt je vanzelf: creatieve inzichten, grote successen, een onverwacht pad dat speciaal voor jou lijkt te zijn neergelegd.

[…]

Benieuwd naar de rest van het essay? Je leest het op de website van De Gids.