De vrouwenvriendschap heeft een ongemakkelijke status. Jacques Derrida observeerde al eens dat er binnen onze cultuur geen werkelijke mogelijkheid bestaat de vriendschap tussen twee vrouwen volledig te erkennen. Een essay over vriendinnen op Instagram, Connie Palmens De vriendschap en de Napolitaanse romans van Elena Ferrante.

Een Instagram-influencer, een beste vriendin en een groot oplichtingsschandaal vormden de afgelopen maanden een bubbel van aandacht rond de Amerikaanse Natalie Beach en Caroline Calloway. Caroline, die eerder beschuldigd was van het oplichten van haar volgers door neppe ‘creativiteitsworkshops’ te organiseren, werd in een smeuïg essay van de hand van haar vriendin Natalie verweten dat zij het werk dat haar beste vriendin in haar Instagram-account had gestopt geheimhield. Natalie benoemde zichzelf in dat essay tot Caroline’s ‘ghostwriter’. Ze beschrijft niet alleen hoe ze Caroline’s Instagram-narratief vormgaf, maar ook hoe Caroline zich schuldig had gemaakt aan allerlei vormen van vriendschapsverraad. In een wereld die steeds verder van de werkelijkheid verwijderd was, ‘stampte zij rond in een geïdealiseerde versie van New York in haar “ik-verdien-het-om-hier-te-zijn-laarzen”’, aldus Natalie.

Natalie’s verhaal wordt gedreven door een klassieke interactie in de jongvolwassen-meisjes-fictie: een zorgvuldig afgewogen vorm van zelfhaat die wordt geuit via een hoofdpersonage dat haar gevoel van eigenwaarde constant afmeet aan haar beste vriendin – een vriendin die van alles fout doet maar alsnog als winnaar uit het verhaal zou moeten komen.

Dat meisjesfictie draait om zo’n onderlinge strijd waarin een hardnekkige vorm van onzekerheid centraal staat, is niet gek. Meisjes wordt al jong aangeleerd onzekerheid – het liefst over het uiterlijk – centraal te stellen in hun leven. Andere meisjes, en vooral de manieren waarop zij wél voldoen aan de idealen van het vrouw-worden, fungeren in dat proces als een spiegel waar je nooit van weg kunt lopen. Een spiegel waar je je wanhopig aan vastklampt. Die spiegel staat resoluut in het midden van alle bekende tienerverhalen. Denk maar aan de manier waarop Dunya en Desi zich aan elkaar afmeten, of Gossip Girl-helden Blair en Serena. Het ene personage wordt geïntroduceerd als knap en het andere als slim: laat hier de strijd beginnen om het perfecte vrouwelijke totaalpakket te worden.

[…]

Benieuwd naar de rest van het essay? Je leest het op de website van De Groene Amsterdammer.